"Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүү боюнча окутуучуларды колдоо программасы" пилоттук долбоору БААУнун окутуучуларына өздөрүнүн окуу курстарына тажрыйбалык жана коомдук ишке негизделген окутуу ыкмаларын киргизүүгө колдоо көрсөтөт. Бул программага катышкан окутуучулар Жарандык жигердүүлүк борборунун (CCE) кызматкерлери менен биргеликте өз курстарынын алкагында 2-3 сааттык коомдук долбоорду иштеп чыгууга мүмкүнчүлүк алышат. Долбоор аяктагандан кийинки сабакта долбоордон алынган сабактар курстун жалпы мазмуну жана негизги темалары менен кантип байланышары боюнча талкуу уюштурулат. CCE кызматкерлери коомдук долбоорду жана андан кийинки талкууну уюштуруу менен алектенишет, ал эми окутуучулар иш-чарага катышууга жана аны колдоого чакырылат.
Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүүнүн пайдасы
Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүү – башкача айтканда, студенттерди класстан тышкаркы чыныгы турмуштук тажрыйбалар аркылуу окутуу ыкмалары – студенттердин сынчыл ой жүгүртүүсүн жана креативдүү көйгөй чечүү жөндөмдөрүн жакшыртарын көрсөткөн (Carlisle ж.б., 2014); ыктыярдуулукту жана турмуштук көндүмдөрдү өстүрөт (Astin & Sax, 1998); жана мындай тажрыйбалар коомдук өнөктөштөр жана университет өкүлдөрү менен биргеликте иштелип чыкса, университеттер менен алар жайгашкан коомчулуктардын ортосундагы мамилелерди чыңдайт (Maurrasse, 2002).
Университет окутуучулары үчүн бул пайда студенттердин сабакка көбүрөөк тартылуусу жана рефлексия жасоо көндүмдөрүнүн өсүшү, коомчулук менен өнөктөштүк түзүү мүмкүнчүлүктөрүнүн кеңейиши жана университеттен тышкаркы кесиптик тармакты чыңдоого өбөлгө түзөт.
"Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүү боюнча окутуучуларды колдоо программасы" аркылуу БААУнун окутуучулары бул артыкчылыктарга ээ болушат – өздөрү үчүн, студенттер үчүн жана коомчулук үчүн – ал эми Жарандык жигердүүлүк борбору логистика жана бюджет сыяктуу техникалык маселелерди өзүнө алат, ошондой эле ар бир окутуучунун курсуна ылайыктуу иш-чараларды иштеп чыгууга көмөк көрсөтөт.
Узак мөөнөттүү келечекте, бул программага катышкан окутуучулар семестр бою улантылуучу коомдук ишке негизделген курстарды колдоо жана Кыргыз Республикасында коомдук билим берүүгө таасир этүүчү динамикаларды изилдөө боюнча өнөктөштүктөргө CCE тарабынан эрте жетүү мүмкүнчүлүгүнө ээ болушат.
Процесс кандай иштейт
2022-жылдын жазынан баштап, 5 БААУ окутуучусу пилоттук "Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүү боюнча окутуучуларды колдоо программасына" катышат. Кызыккан окутуучулар 2021-жылдын 10-сентябрына чейин каалаган убакта cce@auca.kg электрондук дарегине кат жазып, өз кызыгуусун билдире алышат (пилоттук программага 5 класска чейин кошулат, катышуучулар "биринчи келип, биринчи тейленет" принциби боюнча тандалат).
CCE кызматкерлери күздүн башында сиз менен жолугушуп, сиздин окутуу максаттарыңыз, курстан күтүлгөн жыйынтыктар жана коомдук долбоорлорго жана рефлексиялык талкууларга арналган "бош" сабактар жөнүндө маалымат алышат. Бул маектердин негизинде, CCE жетекчилиги сиз менен биргеликте белгилүү коомдук иш-чара же долбоорду иштеп чыгат жана студенттерге пландалган долбоор менен курстун максаттарынын ортосундагы байланышты көрүүгө жардам бере турган окуу материалдарынын тизмесин аныктайт. Сиз долбоордун идеяларын же жарандык коом уюмдарынын өнөктөштөрүн сунуштасаңыз болот, же CCE кызматкерлери өзүнүн тышкы өнөктөштөрүнүн тармагын колдонуп, студенттер үчүн маанилүү тажрыйбаны камсыз кылышат.
CCE кызматкерлери коомдук долбоордон 1 жума мурда сиздин сабакка келип, студенттерге логистикалык маалыматты жана окуу материалдарынын тизмесин бөлүшөт, ошондой эле алардын байланыш маалыматтарын чогултат (долбоордун жүрүшүндө коопсуздугун камсыздоо максатында). Бул процесс сабактын болжол менен 10 мүнөтүн алат. Коомдук долбоор болор күнү кечинде студенттерге долбоор кайсы жерде жана качан башталаарын эске салабыз.
CCE кызматкерлери коомдук долбоорду ишке ашырууну уюштуруп, анын логистикасы, каржылоосу жана иш-чара учурундагы мониторинги менен алектенишет. Долбоордон кийинки сабакта студенттер менен биргеликте талкуу уюштуруп, алар жасаган ишмердүүлүктүн курстун жалпы тематикасына кантип байланышы бар экенин талдашат. Профессорлор коомдук долбоорго жана талкуу сессиясына катышууга катуу чакырылат, бирок бул милдеттүү эмес.
Эгерде сизде 2022-жылдын жазында өткөрүлө турган "Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүү боюнча окутуучуларды колдоо программасынын" пилоттук айлампасына катышуу боюнча суроолоруңуз болсо, cce@auca.kg электрондук дарегине кат жазып, көбүрөөк маалымат алыңыз.
Эгер сиз БААУнун окутуучусу болуп, "Тажрыйбалык жана коомго багытталган билим берүү программасына" катталгыңыз келсе, cce@auca.kg электрондук дарегине төмөнкү маалыматтар менен кат жөнөтүңүз: кайсы курска бул ыкмаларды колдонууну пландап жатканыңызды кыскача (бир абзацта) сүрөттөп, студенттердин болжолдуу санын жана курстун силлабусун (эгер бар болсо) тиркеп бериңиз.
Astin, A., & Sax, L. (1998). How undergraduates are affected by service participation. Journal of College Student Development, 29(3), 251 - 263.
Carlisle, Shauna K. et. al. (2014). Assessing the Impact of Community-Based Learning on Students: The Community Based Learning Impact Scale (CBLIS). Available: journals.sfu.ca/jslhe/index.php/jslhe/article/download/104/48
Maurrasse, D. J. (2002). Higher education - community partnerships: Assessing progress in the field. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 31(1), 131 - 139.