Адам укуктары программасынын курстарынын сүрөттөмөлөрү
100-деңгээлдеги курстар
HR 100 – Адам укуктарына киришүү
"Адам укуктарына киришүү" – адам укуктары багытын тандаган студенттер үчүн 3 кредиттик негизги курс. Бул курс адам укуктары боюнча заманбап дискурстарды алардын кеңири тарыхый жана теориялык контекстинде караштырат. Ал студенттерге адам укуктарынын негизги философиясын, принциптерин жана азыркы дүйнөдөгү ордун түшүнүүгө жардам берет. Студенттер адам укуктарынын негизги багыттары, алардын пайда болушу, тарыхый өңүтү, булактары жана укуктук-институционалдык өнүгүүсү боюнча зарыл билимдерди алышат. Андан тышкары, курс "адам" жана "укук" түшүнүктөрүн түзгөн талаш-тартыштуу категориялардын философиялык негиздерин изилдейт. Ошондой эле бул түшүнүктөр тарабынан коюлган талаптардын философиялык, саясий, укуктук жана маданий аспекттерин талдоого алат. Акырында, студенттер укук талаптарынын негизи, укуктарды илгерилетүүнүн, коргоонун жана камсыздоонун укуктук жана күч колдонуу ыкмаларын, ошондой эле адам укуктары боюнча инструменттерди жана институттарды караштырат.
200-деңгээлдеги курстар
LAW/HR – Визуалдык укуктук жактоо: Санарип дүйнөдөгү адам укуктары
"Визуалдык укуктук жактоо: Санарип дүйнөдөгү адам укуктары" курсу адам укуктары жана жактоо ишмердүүлүгүнүн динамикалык айкалышын түзөт. Бүгүнкү санарип дүйнөсү адам укуктарына байланыштуу ар кандай жактоо видеолору, сүрөттөр, тасмалар жана башка көркөм өнөр чыгармалары менен толтурулууда. Бирок адам укуктарын илгерилетүүдө жактоонун ролу кандай болушу керек деген так жооп жок.
Гибриддик моделге негизделген бул курс студенттерди визуалдык жактоонун дүйнөсүнө тартат, анда алар адам укуктарын илгерилетүү менен адам укуктарынын жактоо элементтеринин ортосундагы байланыштарды көрө алышат. Студенттер адам укуктары жаатындагы эң соңку, ой жүгүртүүгө түрткү берген, кесиптик деңгээлде иштелип чыккан теориялык булактар менен таанышышат. Курс ошондой эле студенттерге адам укуктарынын де-факто бузулушун талдоо аркылуу укуктук доктринаны визуалдаштырууга жана ар кандай жактоо инструменттеринин жардамы менен аларды сүрөттөөгө жана жайылтууга мүмкүнчүлүк берет.
Курста камтылган укуктарга байланыштуу темалардын ичинде адам укуктары жаатындагы эң кызуу талкууланган маселелер бар: укуктардын чектелиши, сөз эркиндиги, кыйноолордун тыюу салынышы, терроризмге каршы күрөш жана социалдык-экономикалык укуктар. Курстун соңунда студенттер адам укуктарынын ар кандай маселелери боюнча үн көтөргөн кыска жактоо тасмаларын жаратууга тийиш.
LAW 231 – Эл аралык кылмыш укугу
Адам укуктарынын кеңири масштабда бузулушу азыркы дүйнөдө кадимки көрүнүшкө айланып калды. Ушундан улам, эл аралык коомчулуктун өсүп жаткан тынчсыздануусу эл аралык адам укуктары жана гуманитардык укук чөйрөсүндө олуттуу жана үрөй учурган укук бузуу аракеттерин жасагандарды эл аралык кылмыш жоопкерчилигине тартууга болгон суроо-талапты жаратты. Бул курс бул процесстин динамикалык өнүгүшүн изилдеп, кылмышкерлердин жазасыз калышынын ордуна жеке адамдардын эл аралык кылмыш жоопкерчилиги менен алмаштырылышын карайт.
Курс белгилүү "тарыхый сот процесстеринин" өзгөчөлүктөрүн, бул сот жараяндарынын аткарууга тийиш болгон көптөгөн функцияларын жана алар туш болгон кыйынчылыктарды талдайт. Эл аралык кылмыш сотунун (ICC) түзүлүшүнүн тарыхый негиздери, Нюрнберг аскердик трибуналынын иштеши, атайын түзүлгөн эл аралык трибуналдар, гибриддик жана эл аралыклаштырылган соттор каралып, ICCнин эл аралык кылмыштарды тергөөнүн жана сот процесстерин жүргүзүүнүн тартиби кеңири изилденет. Мындан тышкары, студенттер эл аралык кылмыш укугуна көп тараптуу көз караштарды колдонуп, кылмыштардын жабырлануучуларынын жана айыпталуучулардын адилет соттук кароо укуктарынын перспективаларын караштыра алышат.
LAW 236 – Эл аралык коомдук укук I
Бул курс студенттерди эл аралык коомдук укуктун негизги түшүнүктөрү жана татаал маселелери менен тааныштыруу максатын көздөйт. Курс эл аралык укуктун булактары, мамлекет түшүнүгү жана мамлекеттин жоопкерчилиги, эл аралык адам укуктары жана башка салттуу темаларды камтыйт. Ошондой эле, студенттер эл аралык укуктун негизги принциптерин терең түшүнүү үчүн бир катар эл аралык укуктук иштерди, айрым келишимдерди, резолюцияларды жана башка маанилүү эл аралык укуктук инструменттерди карап чыгышат. Курсту ийгиликтүү аяктаган студенттер эл аралык коомдук укуктун тармактары боюнча бекем билимге ээ болушат.
LAW 258 – Эл аралык гуманитардык укук
Бул курс эл аралык гуманитардык укукка (ЭГУ) киришүү болуп саналат. ЭГУнун негизги түшүнүктөрү жана теориялары укуктук дискурс катары сунушталып, анын булактары жана принциптери өзгөчө көңүл бурулуп каралат. Курс төмөнкү негизги темаларды камтыйт: эл аралык жана эл аралык эмес куралдуу жаңжалдар, корголгон адамдар жана мүлктөр, өзгөчө коргоого алынгандар, согуш маалында тыюу салынган аракеттер, маданий мурастарды коргоо, кээ бир куралдарды колдонууга чектөө же тыюу салуу, эл аралык гуманитардык укукту ишке ашыруу боюнча бардык тараптардын милдеттери, ЭГУ менен мамлекеттик жана эл аралык уюмдардын байланышы жана башка маанилүү маселелер.
ICP – Адам укуктарынын саясаты / Адам укуктарынын теориясы жана саясаты
Бул курс адам укуктары менен саясаттын татаал өз ара байланышын изилдөөгө багытталган. Адам укуктары тармагындагы көптөгөн ишмерлер адам укуктары боюнча ишмердүүлүк саясаттан көз карандысыз болушу мүмкүн деп эсептешет. Бирок, бул курс студенттерди адам укуктарынын кадимки түшүнүгүнөн сыртка чыгууга жана "адам укуктары" түшүнүгүн саясий дүйнөдөгү өзгөчө кубулуш катары талдоого чакырат. Ушуга ылайык, курс адам укуктары боюнча ишмердүүлүктү ырааттуу саясий чечимдердин прогрессивдүү катарында түшүнүүгө мүмкүнчүлүк берет.
ANTH - Эл аралык өнүгүү: донорлор, бейөкмөт уюмдар, коомчулуктар жана маданият
Өнүктүрүү аракети жарым кылымдан ашык убакыттан бери глобалдык масштабда жүрүп, өнүккөн жана өнүгүп келе жаткан мамлекеттердин өкмөттөрүн, эки тараптуу жана көп тараптуу институттарды, эл аралык жана жергиликтүү бейөкмөт уюмдарды, жергиликтүү коомчулуктарды дүйнөнүн аз камсыз болгон бурчтарындагы адамдардын жашоо шартын жакшыртуу аракетине тартууда. Өнүгүү баяны азыр ийгилик жана ийгиликсиз окуяларга толгон. Өнүктүрүү демилгесин талдоо боюнча көптөгөн изилдөөлөр жүргүзүлдү жана ийгиликсиздиктин негизги себептеринин бири стандартташтырылган универсалдуу мамиледен жана жергиликтүү маданий контексттин өзгөчөлүгүн эске албаган долбоорлордон көрүнүп турат. Окуя болгон жерге антропологдор жергиликтүү жамааттарды жана жергиликтүү салттарды билген эксперттер катары келишет. Мындай билимди эмне пайдалуу кылат жана антропологдор жамааттардын жашоосун жакшыртууга жана көйгөйлөрүн чечүүгө кантип ийгиликтүү катыша алат - бул курстун негизги суроолору.
Бул курс студенттерди өнүгүү чөйрөсү жана антропологдор ойногон ролу менен тааныштырат. Ал өнүгүү аракетинин тарыхын жана анын концепциясынын эволюциясын карайт жана өнүгүүнүн негизги теорияларын талдайт. Ал биргелешип өнүктүрүү, түпкү билимди пайдалануу, микрокредиттик схемалар, жаратылыш жана маданий ресурстарды башкаруу, өнүктүрүү саясаты ж.б. сыяктуу өнүктүрүү иштеринин негизги багыттарын карайт. Ал студенттерди өнүктүрүү долбоорлорунун табияты жана жамааттар, донорлор жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары менен иштөөнүн негизги принциптери менен тааныштырат. Акырында, бул курс студенттерди Борбордук Азиянын контекстиндеги өнүгүү дискурсу менен тааныштырат. Учурда Кыргызстанды жагымдуу саясий климаттын, көп сандагы эл аралык жана жергиликтүү өнүктүрүү уюмдарынын жана миңдеген ишке ашырылган өнүгүү демилгелеринин негизинде Борбордук Азиянын өнүгүү лабораториясы катары көрүүгө болот. Өнүктүрүү уюмдарынан конок лекторлор чакырылат. Жалпысынан алганда, бул курс антропология студенттери үчүн прикладдык антропологияда карьера жасоону ойлогон жана өнүгүп келе жаткан мамлекеттердин заманбап маселелерине кызыккан студенттер үчүн маанилүү болот.
300 деңгээлдеги курстар
ICP 309 – Өнүктүрүү жардам жана саясат
Курс тышкы жардамдын саясий аспектилерине сереп салууга багытталган. Бул саясий процесстер донорлордун мандатына, статусуна, геосаясий кырдаалга ж.б. жараша жардамга кандай таасир тийгизерин талкуулоо аркылуу камтылат. Курстун бир топ бөлүгү реципиент өлкөнүн саясий абалы менен өнүгүү жардамынын ортосундагы өз ара байланыш маселелерин камтыйт. Курс өнүгүүнүн жана анын саясий аспектилеринин кээ бир теориялык баяндамасын толуктай турган практикалык учурларга негизделген.
ES 301 – Көп маданияттуу коомдор: Европадагы диний жана социалдык конфликттер
Көп маданияттуулук маселеси Экинчи Дүйнөлүк Согуш аяктагандан бери Европа өлкөлөрүнүн саясий түйшүктөрүндө негизги орунда турат. Бул курс мультикультурализм, расизм, бейкалыс, дискриминация, диний, расалык жана этникалык теңсиздик, маданий иденттүүлүк жана иммиграция темаларын изилдейт. Ал көп маданияттуулуктун концептуализациясынан башталат.
Курстун максаты - азыркы Европадагы көп маданияттуу коомдордун жана диний жана социалдык конфликттердин теориялык жана практикалык негиздерин берүү. Курс ошондой эле Европа Биримдигиндеги негизги саясий жана укуктук инструменттерди талдайт. Ал Европада улуттук деңгээлде да, ЕБ деңгээлинде да каралат.
ANTH 320 – Этностук жана иденттүүлүк
Акыркы убакта көбүрөөк адамдар өздөрүн белгилүү бир этникалык топ менен тааныштырышты. Этностук өзгөчөлүктүн маанилүү булагы болуп калды. Бир жагынан улуттук жана мамлекеттик иденттүүлүк менен этникалык өзгөчөлүк талашка түштү. Экинчи жагынан этникалык топтор көп улуттуу мамлекеттердин бүтүндүгүнө жана коопсуздугуна коркунуч келтирсе, этникалык чыр-чатактар дүйнөлүк тартипти бузган.
Курста көп улуттуу мамлекеттердеги этникалык жана этникалык иденттүүлүк, этникалык стратификация жана этникалык мамилелерди изилдөөнүн аныктамалары, ыкмалары жана негизги мамилелери талкууланат. Ал этникалык жана маданияттын, этникалык жана расалык, этникалык жана улутчулдук, этникалык жана демократиянын ортосундагы мамилени изилдейт. Курс этникалык конфликттердин келип чыгышын, анын алдын алуу жана чечүү жолдорун, акырында этникалык жана глобалдашуу ортосундагы карама-каршылыктарды ачып берет.
Курстун жүрүшүндө алынган билим жана көндүмдөр ар кандай көп улуттуу өлкөлөрдө этникалык кырдаалды түшүнүүгө жана баалоого жардам берет.
LAW 323 – Адам укуктары боюнча эл аралык укук
Курс адам укуктарынын эл аралык укугун — анын келип чыгышын, булактарын, мазмунун, аткарылышын жана негиздерин изилдейт. Ал ошондой эле ар кандай өлкөлөрдө адам укуктарынын мыйзамдуу түрдө таанылышы жана корголушу боюнча серепти камтыйт. Биринчи бөлүк укуктар идеясын тарыхый, философиялык жана аналитикалык көз караштан киргизет. Курстун негизги бөлүгү болгон экинчи бөлүк эл аралык келишимдерде, эл аралык адаттык укукта жана башка укук булактарында камтылган адам укуктары боюнча эл аралык укуктун деталдуу мазмунун изилдөөгө арналган. Бул бөлүк субстанциялык доктринаны - "башкы жүрүм-турум эрежелерин" - ошондой эле эл аралык адам укуктарынын "процессуалдык" аспектилерин, мисалы, соттук чечимдерди жана укук коргоо ыкмаларын изилдейт. Үчүнчү бөлүк салыштырма (эл аралык жана башка улуттук мыйзамдар) көз карашынан тандалып алынган укуктарга тиешелүү маселелерди изилдейт.
ES 300 – Европалык укук жана адам укуктары
“Европа Бирлигинин Мыйзамы жана Адам укуктары” жогорку деңгээлдеги талап кылынган курс. Курс үч негизги бөлүккө бөлүнөт. Биринчи бөлүмдө студенттер Европа Биримдигинин мыйзам чыгаруу жана аткаруу бийлик бутактарынын курамы, функциясы жана ыйгарым укуктары менен таанышат. Курстун экинчи бөлүмүндө биз европалык интеграциянын негизги эркиндиктеринин жана негизги элементтеринин бири катары товарлардын эркин кыймылын изилдейбиз. Курстун үчүнчү бөлүмү Европа Кеңешинин Адам укуктарын жана негизги эркиндиктерин коргоо боюнча Конвенцияга ылайык укуктук процессти жана материалдык укукту изилдеп, Европа Кеңешин жана Европалык Адам Укуктарын камтыйт. Курс студенттерди Европа Бирлигинин укуктук системасы жана институттары, анын мүчө мамлекеттердин мыйзамдары жана саясаты менен өз ара аракеттенүүсү менен тааныштырат. Бул курстун жүрүшүндө биз чечимдерди кабыл алуу, үстөмдүк жана адам укуктарына басым жасоо менен Европа Шериктештигинин негизги принциптерин жана эрежелерин талкуулайбыз.
ANTH 355 – Зордук-зомбулуктун антропологиясы
Бул курс зомбулуктун антропологиясына киришүү болуп саналат. Эмне үчүн адамдар өлтүрүп, кордоп, коркутуп жатышат? Зордук-зомбулуктун алдын алуу жана аны токтотуу сиздин милдетиңизби же башкаларбы? Ушул жана башка суроолор адамзат коомунда өткөн жана азыркы мезгилде болгон ар кандай теориялык концепцияларды жана практикалык зордук-зомбулук актыларын текшерүү аркылуу талкууланат. Студенттер “символдук”, “структуралык”, “общиналык” жана “күнүмдүк” зомбулук жана алардын экономикалык жана саясий, расалык жана гендердик, мамлекеттик жана иденттүүлүк маселелерине тийгизген таасири жөнүндө билимге ээ болушат. Алар ошондой эле тынчтык жана чыр-чатакты чечүү үчүн позитивдүү жана мүмкүн болгон булактарды ойлонуп, үйрөнүшөт.
Изилдөө методдору
“Изилдөө методдору” курсу студенттерге жогорку деңгээлдеги изилдөө, жазуу жана талдоо жүргүзүү үчүн зарыл болгон көндүмдөрдү үйрөтүүгө багытталган. Класстык жолугушуулардын жүрүшүндө студенттер эффективдүү жазуунун фундаменталдык принциптерин үйрөнүшөт жана аларды жогорку деңгээлдеги долбоордук сунуштарды иштеп чыгуу жана аяктоо процессинде колдонууга үйрөнүшөт. Долбоорду түзүү процесси студенттердин критикалык ой жүгүртүүсүн, окуу жана жазуу көндүмдөрүн жакшыртууга жардам берет, ошондой эле изилдөөгө негизделген жазуунун негизги компоненттерин түшүнүүгө жардам берет. Эң негизгиси, студенттер изилдөө суроосун жана дипломдук иштин билдирүүсүн кантип түзүүнү, тиешелүү адабияттар боюнча жумушчу билимди өнүктүрүүнү, изилдөө көйгөйлөрүн аныктоону жана талдоону, изилдөө стратегиясын уюштурууну, конкреттүү цитаталарды колдонууну жана плагиатты болтурбоону, жеткиликтүү изилдөө ыкмаларын колдонууну, ошондой эле тиешелүү стилди жана тонду билиши керек.
Практика
Практикадан өткөн студенттер жеринде тажрыйба алышат, күнүмдүк негизде эмнелер жасалып жатканы жөнүндө баалуу түшүнүккө ээ болушат жана өздөрүнүн карьералык жолдорун кантип түзүүнү жакшыраак түшүнүшөт. Бул иш тажрыйбалары аркылуу студенттер мазмундук жана жол-жоболук маселелер боюнча билимдерин жогорулатууга, реалдуу дүйнө кырдаалдарында аналитикалык көндүмдөрдү колдонууга үйрөнүүгө, изилдөө көндүмдөрүн өркүндөтүүгө, оозеки аткарууну, изилдөө жана жазуу көндүмдөрүн жогорулатууга жана мүмкүн болсо, кесиптик байланыш тармагын өнүктүрүүгө мүмкүнчүлүк алышат.
400 деңгээлдеги курстар
400 – Улук илимий семинар
"Улуу илимий семинар" курсу студенттердин жогорку курстун долбоору боюнча ишин жеңилдетүүгө багытталган - алар жогорку окуу жылында аткарган эң маанилүү жазуу бөлүгү жана оригиналдуу, көз карандысыз изилдөө жүргүзүүнү үйрөнүү үчүн жооп бериши керек болгон эң маанилүү интеллектуалдык көйгөй. Студенттер өздөрүнүн изилдөө темасын, илимий суроосун жана диссертациясын андан ары олуттуу өнүктүрүү, изилдөө көйгөйлөрүн талдоо жана натыйжалуу изилдөө стратегиясын уюштуруу менен алектенишет.
401 – Дипломдук изилдөө
“Дисертацияларды изилдөө” курсунун жүрүшүндө студенттер өздөрүнүн илимий жетекчилери менен жогорку курстук долбоорлорду жазуу жана бүтүрүү боюнча жекече иш алып барышат.